
|
Na okładce: Mariusz Gliwiński,
AMBERIF DESIGN AWARD - "Amberif `99" |
W NUMERZE |
|
|
Biżuteria w Polsce |
Katarzyna Kluczwajd |
Muzeum Okręgowe w Toruniu wraz z Toruńskim Oddziałem Stowarzyszenia Historyków
Sztuki przygotowuje drugą już sesję naukową poświęconą wybranym
dziedzinom rzemiosła artystycznego i wzornictwa współczesnego. Tematem sesji
planowanej na 20-21 kwietnia 2001 r. jest Biżuteria w Polsce.
Wedle
zamierzeń organizatorów na corocznych spotkaniach w Toruniu, pod wspólnym ogólnym
tytułem Rzemiosło artystyczne i wzornictwo w Polsce, winny być prezentowane
wyniki najnowszych badań, sygnalizowane problemy i potrzeby badawcze w
dziedzinie polskiego rzemiosła artystycznego, a także eksponowane zagadnienia
związane ze współczesnym projektowaniem form artystycznych i użytkowych.
Wobec konieczności prowadzenia interdyscyplinarnych badań związanych z
rzemiosłem artystycznym, podstawowym celem spotkań staje się stworzenie możliwości
kontaktu specjalistów z różnych dziedzin zajmujących się tą problematyką.
Planowane jest systematyczne publikowanie materiałów z kolejnych spotkań.
Podczas I Sesji, towarzyszącej wystawie czasowej "Tempus tene. Zegary
mechaniczne w Polsce - tradycja i współczesność" (22 stycznia 2000 r.),
w dyskusji uczestniczyli nie tylko historycy sztuki, ale również historycy, inżynierowie,
archiwiści. Została już wydana książka Zegary mechaniczne w Polsce.
W programie sesji Biżuteria w Polsce zawarto wystąpienia prezentujące dzieła
sztuki jubilerskiej wykonane w Polsce, począwszy od okresu średniowiecza po
dzień dzisiejszy. Przedmiotem analiz i rozważań będą zarówno tak zwana
korona królowej Jadwigi z kościoła p.w. Bożego Ciała w Poznaniu; ozdoby ze
skarbu średzkiego, bezcennego znaleziska archeologicznego ze Środy Śląskiej;
klejnoty okresu nowożytnego, zachowane między innymi w jasnogórskim skarbcu,
znane także dzięki inwentarzom ruchomości, jak i dziewiętnastowieczna biżuteria
patriotyczna. Szczególnie należy podkreślić znaczenie referatów dotyczących
biżuterii dwudziestowiecznej; od Art Deco, poprzez znaczące dla kształtowania
polskiej biżuterii lata 1945-1950, aż po najnowsze działania artystyczne, współczesne
funkcjonowanie biżuterii oraz kształcenie w dziedzinie jej projektowania. Te
rozważania natury historycznej i artystycznej na temat dzieł sztuki
jubilerskiej, ich form, proweniencji, funkcji pierwotnych i wtórnych,
ikonografii, nie byłyby pełne bez prezentacji zagadnień podstawowych, odnoszących
się do szerokiego kontekstu funkcjonowania klejnotów w kulturze dawnej Polski
(szczególnie w kulturze sarmackiej), symboliki klejnotów jako oznak dostojeństwa,
władzy, godności. Ze względów metodologicznych natomiast należy podkreślić
obecność referatu poświęconego kwestiom terminologicznym, tak istotnym - w
każdej przecież dziedzinie - dla precyzyjnego formułowania wniosków i właściwego
ich rozumienia.
|
|

|
Zawieszenie z figurą Fortuny lub Panny Wodnej na odwrocie, koniec XVI w., złoto, diament, szafiry, rubiny, perły, emalia, Muzeum Okręgowe w Toruniu. fot. B. Swobodzińska
|
Dla historyków sztuki, które to środowisko zawodowe na sesji
reprezentowane będzie zapewne najliczniej, ale również z pewnością dla
wszystkich pozostałych jej uczestników, ważna jest obecność tematyki związanej
z zagadnieniami natury technicznej i technologicznej, ich znaczenia dla kształtowania
form artystycznych w polskim złotnictwie artystycznym w okresie po II wojnie światowej;
także kamieni szlachetnych w jubilerstwie.
Takie jest właśnie podstawowe
zamierzenie organizatorów sesji: skupić wokół określonego zagadnienia
rzemiosła artystycznego w Polsce - tym razem biżuterii - w jednym miejscu i
czasie możliwie szerokie grono badaczy różnych specjalności zajmujących się
tą tematyką, bez ograniczeń i podziałów na historyków sztuki i historyków,
na muzealników i artystów, na jubilerów, gemmologów, na zajmujących się biżuterią
dawną i "tych od współczesnej sztuki jubilerskiej" etc., aby
stworzyć możliwość wspólnej, wszechstronnej i twórczej dyskusji.
Materiały
z sesji zostaną opublikowane. Ze względu jednak na znaczną objętość przyszłego
tomu, na co wskazuje liczba zgłoszonych na sesję referatów, niezwykle cenne
byłoby pozyskanie sponsorów lub - optymalnie - sponsora strategicznego, który
zechciałby wziąć na siebie część obowiązków finansowych związanych z
wydaniem publikacji po sesji. Książka ta ma szansę stać się znaczącym
opracowaniem w dziedzinie badań biżuterii w Polsce, a w przypadku stosownej
szaty edytorskiej - dobrej klasy wydawnictwem o cechach albumu,
reprezentacyjnego dla polskiej sztuki jubilerskiej, jej tradycji i współczesności.
Być może dzięki opublikowaniu informacji o sesji i wydawnictwie uda się
dotrzeć do firm i osób z branży zainteresowanych udziałem w realizacji tego
projektu. Organizatorzy cenią każdą formę współpracy, która pomoże
przedsięwzięcie pomyślnie zrealizować.
Wyróżnieniem dla organizatorów
jest z pewnością fakt, że honorowy patronat nad sesją Biżuteria w Polsce
objęła Krajowa Izba Gospodarcza Jubilersko-Zegarmistrzowska. Spotkaniu w
Toruniu towarzyszyć będzie wystawa najnowszych dzieł sztuki złotniczej i
jubilerskiej, przygotowana przez Stowarzyszenie Twórców Form Złotniczych.
Wszelkie informacje na temat sesji Biżuteria w Polsce uzyskać można u pani
Katarzyny Kluczwajd, kustosza Oddziału Sztuki Muzeum Okręgowego w Toruniu
(tel. : 0-56 62-211-33, 62-286-80, 62-270-38).
|
|

|